Kredyt ratalny vs. kredyt gotówkowy – główne różnice

Kredyty ratalne i gotówkowe – podstawowe informacje

Pomiędzy kredytami gotówkowymi a ratalnymi są pewne różnice, które warto znać przed podpisaniem umowy. Zanim podejmiesz decyzję, postaraj się ustalić swoje priorytety. Jeśli potrzebujesz środków do spożytkowania na dowolnie wybrany cel, wtedy możesz wziąć pod uwagę kredyt gotówkowy. Kiedy w grę wchodzi pokrycie kosztów zakupu konkretnych rzeczy lub korzystania z usług, wtedy alternatywą mogą być kredyty ratalne.

Czy wiesz, że…? Liczne prognozy BIK (Biura Informacji Kredytowej) wskazują, że trend w branży finansowej w związku ze sprzedażą kredytów gotówkowych i ratalnych będzie zdecydowanie rosnący. Dane historyczne z 2024 roku pokazują, że sprzedaż kredytów gotówkowych osiągnęła wartość 94,9 mln zł, natomiast kredytów ratalnych 26,2 mld zł1.

Prognozy BIK wskazują, że w 2025 roku sprzedaż kredytów gotówkowych i ratalnych może wzrosnąć analogicznie nawet o 5,9% i 4,9% w stosunku do poprzedniego roku.

Kredyt gotówkowy czy ratalny – co wybrać? Kluczowe różnice

Formę finansowania zawsze staraj się dopasować do swoich indywidualnych potrzeb i możliwości. Klasyczne kredyty gotówkowe w banku to forma wsparcia finansowego regulowana przez Ustawę o kredycie konsumenckim1. Zgodnie z tym aktem prawnym maksymalna kwota kredytu gotówkowego może wynieść 255 550 zł2. Najdłuższy okres spłaty zobowiązania to w tym przypadku 10 lat, czyli 120 miesięcy.

Kredyty ratalne również są objęte przepisami wymienionej ustawy. W praktyce jednak banki i instytucje finansowe udzielają kredytów ratalnych w znacznie mniejszych kwotach, np. do kilkudziesięciu tysięcy zł.

Główne różnice dotyczą celu finansowania, kwoty kredytu, sposobu zawarcia umowy, elastyczności w wydawaniu środków, a także skomplikowania procedur bankowych. W rzeczywistości kredyty ratalne są udzielane nieco szybciej niż gotówkowe, natomiast ostatecznie wszystko zależy od indywidualnej analizy potencjalnego kredytobiorcy przez bank.

A zatem kredyt gotówkowy a ratalny to dwa produkty bankowe o zupełnie innej charakterystyce:

• Z kredytu gotówkowego skorzystasz, jeśli potrzebujesz pieniędzy na dowolny cel, np. remont mieszkania lub auta.
• Celem kredytu ratalnego musi być konkretna usługa lub produkt.

Zarówno o kredyt ratalny, jak i gotówkowy możesz wnioskować stacjonarnie w banku lub przez internet. W przypadku zobowiązania ratalnego pojawia się też opcja podpisania umowy w placówce sklepu stacjonarnego, w którym zrealizujesz zakupy i pokryjesz ich koszt przez finansowanie w banku.

Co należy wziąć pod uwagę przy wyborze kredytu ratalnego i gotówkowego?

Zanim zdecydujesz się na nowe zobowiązanie, sprawdź wszystkie koszty, nie tylko wysokość raty. RRSO pokazuje, ile realnie zapłacisz, uwzględniając opłaty dodatkowe i odsetki. Przeanalizuj też, czy kredyt gotówkowy lub ratalny ma obowiązkowe ubezpieczenie i na jakich warunkach.

Istotne warunki umowy kredytowej

Zwróć uwagę na koszty dodatkowe, warunki wypowiedzenia i zapisy dotyczące ubezpieczeń. To one często decydują o realnej wysokości całkowitego kosztu kredytu. Im bardziej skrupulatnie przeanalizujesz zaproponowane warunki umowy kredytu gotówkowego lub ratalnego, tym większa szansa, że uda Ci się podpisać korzystną formę finansowania.

Sprawdź, na jakich warunkach możesz zrealizować wcześniejszą spłatę częściową lub całkowitą kredytu, jakie są podstawowe opłaty oraz zasady naliczania odsetek, np. w razie ewentualnych opóźnień.

RRSO – kluczowy wskaźnik całkowitego kosztu kredytu

Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania to istotny wskaźnik w kontekście całkowitych kosztów finansowania. W przypadku kredytu ratalnego i gotówkowego RRSO pokazuje, ile faktycznie zapłacisz za zaciągnięte zobowiązanie w skali całego roku.

Ten parametr uwzględnia prowizje bankowe, oprocentowanie bazowe i wszelkie opłaty dodatkowe. W momencie porównywania ofert kredytów ratalnych i gotówkowych warto wziąć pod uwagę ten wskaźnik.

Elastyczność spłaty w obliczu zmieniającej się sytuacji finansowej

Jeśli chodzi o kredyt gotówkowy a ratalny, trzeba wiedzieć, że każda z dostępnych form finansowania daje dość sporą elastyczność w kontekście spłaty zobowiązania.

W obydwu przypadkach kredytodawca może zgodzić się na dostosowanie oferty finansowania do Twoich potrzeb, np. zmienić harmonogram spłaty, wydłużyć okres finansowania lub zawiesić okresowo obowiązek spłaty raty odsetkowej, kapitałowej lub całej odsetkowo-kapitałowej.

Aby zyskać pełną elastyczność w spłacie, możesz wybrać ofertę banku, który pozwala na zmianę parametrów finansowania bez dodatkowych kosztów i skomplikowanych formalności.

Kredyt ratalny i gotówkowy – co warto wiedzieć przed podjęciem decyzji?

Kredyt ratalny i kredyt gotówkowy różnią się nie tylko nazwą, ale też przeznaczeniem. Finansowanie na raty służy głównie do pokrycia konkretnego zakupu, np. sprzętu RTV, mebli czy roweru. Kredyt gotówkowy daje Ci więcej swobody. Możesz wydać środki, na co chcesz.

Jeśli planujesz konkretny zakup, kredyt ratalny będzie dla Ciebie lepszym wyborem – często tańszym i prostszym w uzyskaniu. Przy większych lub bardziej rozproszonych wydatkach, np. remontach czy leczeniu, lepiej sprawdzi się kredyt gotówkowy. W obu przypadkach musisz dokładnie sprawdzić RRSO, warunki umowy i warunki wcześniejszej spłaty zobowiązania.

Pamiętaj, że każda oferta kredytowa to inna historia – nawet w tym samym banku. Porównaj kilka rozwiązań, zanim podejmiesz decyzję. I najważniejsze – nie bierz więcej, niż jesteś w stanie spokojnie spłacić.

Bibliografia:

1. PAP Biznes, Perspektywy dla rynku kredytów w 2025 roku wyglądają obiecująco - BIK, styczeń 2025 r.
   https://biznes.pap.pl/wiadomosci/firmy/perspektywy-dla-rynku-kredytow-w-2025-roku-wygladaja-obiecujaco-bik
2. Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, (Dz. U. z 2024 r. poz. 1497, z 2025 r. poz. 146.).
   https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20111260715/U/D20110715Lj.pdf

Nota prawna: Niniejsza treść nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 Kodeksu Cywilnego i ma charakter wyłącznie informacyjny.