W Wyrykach proceder ten trwa nie od dziś. Nasilił się latem i wczesną jesienią. Notowano wizyty „od domu do domu” z ofertami wymiany źródeł ciepła, stolarki i termomodernizacji. Odnotowano również konkretny przypadek: jedna z rodzin podpisała umowę na montaż instalacji fotowoltaicznej i zaciągnęła związane z nią zobowiązania finansowe, mimo że stan techniczny budynku jednoznacznie wskazywał, że nie spełniał wymogów dla takiej inwestycji. Zdarzenie zostało zgłoszone właściwym organom i jest wyjaśniane. Gminni urzędnicy podkreślają, że nie prowadzą akcji wspólnie z firmami komercyjnymi, a wnioski należy składać samodzielnie przez rządowe strony albo przy wsparciu operatora w urzędzie. W razie wizyty nieproszonych „doradców” zalecany jest niezwłoczny kontakt z urzędem lub zgłoszenie sprawy policji.
Podejrzane osoby przedstawiają się jako „konsultanci programu”, czasem używają identyfikatorów i materiałów z logotypem „Czyste Powietrze”. W rozmowie od razu wskazują „ostatni moment” na uzyskanie dofinansowania i proponują „kompleksową obsługę”. Element presji czasu ma skłonić mieszkańca do działania bez weryfikacji, zanim pojawi się możliwość kontaktu z urzędem.
Proszą o podanie numeru PESEL, informacji finansowych i podpisanie pełnomocnictwa „do załatwienia formalności”. Dokumenty bywają przedstawiane na kilku stronach, z zapisami, które w praktyce mogą pozwolić reprezentować mieszkańca np. wobec banku lub może to być drogie zamówienie na urządzenia grzewcze. Zdarzają się także wzmianki o „opłacie wpisowej” lub „zaliczce” za przygotowanie wniosku.
W rozmowach padają powołania na „współpracę z gminą” albo „bezpośredni kontakt z wójtem”, wynajmują też sale w świetlicy lub urzędzie gminy. Taki zabieg służy uwiarygodnieniu oferty. W praktyce obsługa programu „Czyste Powietrze” nie obejmuje akwizycji w domach, a gmina wskazuje, że nie zawiera porozumień z prywatnymi firmami, które działałyby poza siedzibą urzędu. W Wyrykach oficjalny punkt obsługi znajduje się w budynku urzędu, w wyznaczonym pokoju.
Po uzyskaniu podpisów taki „konsultant” może uruchomić kredyt konsumencki, zamówienie towaru lub usługę montażową. Umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorcy bywają droższe niż oferty rynkowe, a ich rozwiązanie wymaga wykorzystania przepisów konsumenckich i terminów na odstąpienie. W efekcie mieszkaniec zostaje z kosztownym zobowiązaniem, które nie jest elementem rządowego dofinansowania, tylko odrębną usługą handlową.
- Zwracam uwagę na rzecz, która powtarza się w wielu samorządach: miejsce spotkania bywa wykorzystywane jako „dowód zaufania”. Jeśli firma wynajmie naszą świetlicę na prezentację, część mieszkańców zakłada, że to wydarzenie ma „gwarancję” gminy. Nie ma takiej gwarancji. Wynajem sali to usługa techniczna, a nie rekomendacja. Niestety, niektóre podmioty budują na tym fałszywe skojarzenie z urzędem, a nawet powołują się na „znajomości” z konkretnymi pracownikami, by skłonić do podpisania umów - wyjaśnia wójt gminy Wyryki Bernard Błaszczuk.
I apeluje:
- Nie podpisujmy żadnych dokumentów na gorąco. Zadzwońmy do urzędu, sprawdźmy firmę – jej nazwę, NIP, siedzibę, wpis w CEIDG/KRS. Z doświadczenia wiemy, że pojawiają się podmioty spoza regionu, które po zebraniu podpisów znikają, a mieszkańcom zostają kredyty albo kosztowne zobowiązania. Jeśli ktokolwiek sugeruje, że „sprawą zajmuje się urzędnik gminy”, potraktujmy to jako sygnał ostrzegawczy i zweryfikujmy informację u nas. To nie jest problem jednej miejscowości. Docierają do nas sygnały także z sąsiednich gmin. Dlatego proszę: konsultujcie się z urzędem przed podjęciem decyzji, szczególnie kiedy w grę wchodzą pełnomocnictwa, zaliczki czy umowy kredytowe. Jeśli macie wątpliwości po spotkaniu w świetlicy czy po wizycie „doradcy” w domu, przyjdźcie lub zadzwońcie – pomożemy potwierdzić wiarygodność oferty. Lepiej poświęcić kilka minut na weryfikację, niż później mierzyć się z konsekwencjami nieuczciwych praktyk.
Informacje o „Czystym Powietrzu” i wsparcie w wypełnianiu dokumentów dostępne są w urzędzie gminy w wyznaczonym pokoju. Wnioski elektroniczne obsługuje rządowy generator, a autoryzacja odbywa się przez profil zaufany. Dane kontaktowe punktu i godziny pracy publikuje urząd. W przypadku wątpliwości można skorzystać także z infolinii programu i regionalnego punktu WFOŚiGW. Ścieżka ta nie wymaga pośredników krążących po domach.
W razie podpisania niekorzystnej umowy dostępne są instrumenty prawne. Umowy zawarte poza lokalem przedsiębiorcy można co do zasady rozwiązać poprzez odstąpienie w ustawowym terminie. W sporach konsumenckich wsparcia udziela rzecznik konsumentów.
Czytaj też:
Napisz komentarz
Komentarze