Region. „Czarny kaszel” atakuje. Przybywa chorych na krztusiec

Krztusiec, znany także jako koklusz (często używa się też określeń, takich jak, „czarny kaszel” czy „studniowy kaszel”), to bardzo zakaźna choroba bakteryjna, która stanowi poważne zagrożenie, szczególnie dla niemowląt i osób starszych.

Statystyki mówią wszystko

Zgodnie z danymi, które podaje Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – od 1 stycznia 2024 roku do 15 listopada odnotowano aż 26 072 przypadki zachorowań. W 2023 r. w analogicznym okresie było 738 przypadków. Oznacza to, że aktualnie jest niemal 36 razy więcej zachorowań niż w tym samym okresie w ubiegłym roku. W województwie lubelskim ten wzrost jest jeszcze większy, bo niemal siedemdziesięciokrotny. Z danych Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Lublinie wynika, że do 15 listopada na terenie województwa lubelskiego odnotowano 677 przypadków zachorowań na krztusiec. Dla porównania, w latach poprzednich liczba zachorowań była znacząco niższa: w 2023 roku zgłoszono 13 przypadków, w 2022 roku – 7, a w 2021 roku jedynie 4.

- Na terenie działania naszej stacji w tym roku było 16 zachorowań – mówi Elżbieta Kuryk, powiatowa inspektor sanitarna w Chełmie. - W ubiegłym i rok wcześniej nie odnotowaliśmy takich przypadków.

W powiecie krasnostawskim, do 15 listopada br., potwierdzono 12 przypadków, z czego 3 osoby wymagały hospitalizacji. W ubiegłym roku nie odnotowano w tym powiecie żadnego przypadku tej choroby.

Na terenie powiatu włodawskiego w tym roku zanotowano 20 przypadków. Z powodu krztuśca dwie osoby wymagały leczenia szpitalnego. W 2023 roku nie było tu zachorowań na krztusiec.

Szczepienia jedyną skuteczną ochrona przed krztuścem

Krztusiec powoduje bakteria Bordetellapertussis. Choroba objawia się napadowym, uporczywym kaszlem, który może prowadzić do duszności, a w ciężkich przypadkach do groźnych powikłań, takich jak zapalenie płuc, uszkodzenie mózgu czy nawet śmierć. Jest szczególnie groźna dla niemowląt, które nie ukończyły jeszcze pełnego cyklu szczepień.

W Polsce szczepienia przeciw krztuścowi są częścią obowiązkowego programu szczepień ochronnych dla dzieci. Jednak odporność nabyta dzięki szczepieniom z czasem maleje, dlatego kluczowe jest, aby dorośli, szczególnie kobiety w ciąży, regularnie odnawiali szczepienia.

Zachorowanie na krztusiec

- To zawsze była ciężka choroba dla wszystkich. Jest jednak szczególnie niebezpieczna dla malutkich dzieci, ze względu na charakterystyczną budowę układu oddechowego - krótkie drogi oddechowe i dużą ilość wydzieliny. Choroba przebiega zdradliwie – na początku przypomina inne infekcje dróg oddechowych. Dopiero po około trzech tygodniach dochodzi to kaszlu napadowego, który także trwa kilka tygodni, a czasem dłużej – mówi dr n. med. Barbara Hasiec, kierująca Oddziałem Chorób Zakaźnych Dziecięcych w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Lublinie.

Ciężkie napady kaszlu, mogą powodować niedotlenienie, które objawia się czasowym sinieniem oraz wymiotami, które mogą prowadzić do odwodnienia. Poważnymi konsekwencjami może być wystąpienie poważnych powikłań jak zapalenie płuc, obrzęk mózgu, krwawienie wewnątrzczaszkowe, encefalopatia niedotlenieniowa, upośledzenie umysłowe, padaczka, a nawet zgon.

- Na krztusiec mówi się studniowy kaszel, ale szczególnie u dorosłych, zdarza się, że utrzymuje się wielotygodniowy, a nawet wielomiesięczny kaszel. Często chorują całe rodziny, zakażając się wzajemnie – dodaje dr Hasiec.

Szczepienia dla dzieci i dorosłych

Im więcej osób jest zaszczepionych, tym mniejsze ryzyko rozprzestrzeniania się choroby w populacji. Dlatego tak ważne są szczepienia dzieci, zgodnie z kalendarzem szczepień. Pierwszą dawkę obowiązkowego szczepienia ochronnego dziecko otrzymuje w 2. miesiącu życia.

- Szczepienie na krztusiec powinny rozważyć także osoby starsze, które często mają osłabioną odporność i są narażone na ciężki przebieg choroby – zachęca Magdalena Musiatowicz z Zespołu Komunikacji Społecznej i Promocji Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia.

Bezpłatne szczepienia dla kobiet w ciąży

Szczepionka przeciw krztuścowi zalecana jest wszystkim kobietom w ciąży, ponieważ szczepienie matek chroni dzieci już od chwili narodzin.

- Szczepienie obejmuje kobiety między 27. a 36. tygodniem ciąży. Panie mogą się zaszczepić bezpłatnie, w schemacie jednodawkowym – bez dodatkowych skierowań i zaświadczeń. O kwalifikacji do szczepienia zdecyduje lekarz POZ – wyjaśnia inspektor Kuryk.

Jeśli ciąża jest zagrożona przedwczesnym porodem, kobieta może się zaszczepić już po 20. tygodniu ciąży – o tym zdecyduje lekarz, który prowadzi ciążę.

Jeżeli kobieta w ciąży chce się zaszczepić na krztusiec, wystarczy, że zgłosi się do swojej przychodni POZ.

- Narodowy Fundusz Zdrowia zachęca do konsultacji z lekarzem rodzinnym, aby dowiedzieć się więcej o dostępnych szczepionkach i harmonogramie szczepień – dodaje Magdalena Musiatowicz.

Czytaj też: