Z noty wydawcy:
Wystarczyło zaledwie tysiąc czterdzieści dziewięć dni, by w podlubelskim żydowskim miasteczku po dawnych mieszkańcach pozostał tylko zryty przez poszukiwaczy złota cmentarz, zamieniona w szalet synagoga, splądrowane domy i dwadzieścioro troje ocalałych, z których żaden nie chciał tu zostać. Dziś o wojennych losach Izbicy przypomina jeszcze mniej: szkolna gablotka, dwie drewniane kuczki, zaniedbany kirkut i skrawki wyszeptanych opowieści. Bo jak mówić na głos o tych, którzy odeszli na naszych oczach i często za naszym przyzwoleniem?
Rafał Hetman wydobywa z niepamięci postaci i losy, o których uparcie milczały kolejne pokolenia, i opisuje współczesną Izbicę, odbijając ją w lustrze wojennej historii. Właścicielka piekarni i katolicki ksiądz żydowskiego pochodzenia, chłopak, który do końca życia chodził z kulą w szczęce, przepełniony pragnieniem zemsty aptekarz, anonimowi sąsiedzi i świadkowie. Z rozmów, świadectw i dokumentów układa mozaikę żydowsko-polskiej przeszłości, której cień pada daleko poza wojenne lata. Sprawia przy tym, że losy małej, sennej Izbicy stają się uniwersalną opowieścią o polskiej historii. Pisze również o pułapkach ludzkiej pamięci i konsekwencjach milczenia, bo to właśnie przemilczane historie mówią o nas najwięcej.
- To jedno z tych miasteczek, których były przed wojną dziesiątki, tych, gdzie jidysz rozbrzmiewał na ulicy częściej niż polski. W historii Zagłady zapisało się jako jedno z miejsc najstraszniejszych, w historii polskiej pamięci o żydowskich współobywatelach wydaje się zupełnie zatarte. Rafał Hetman przypomina – sobie i nam – dlaczego powinniśmy o Izbicy wiedzieć. I co z tą wiedzą zrobić osiemdziesiąt lat po wojnie, kiedy wśród nas wciąż wielu jest takich, którzy wypierają historyczne fakty w imię spokoju sumienia – mówi Magdalena Kicińska, dziennikarka i redaktor naczelna magazynu „Pismo”.
Rafał Hetman (rocznik 1987) jest reporterem. Publikował m.in. w „Gazecie Wyborczej”, „Tygodniku Powszechnym”, magazynie „Chidusz”. Był finalistą Konkursu Stypendialnego im. Ryszarda Kapuścińskiego. W mediach społecznościowych i na swoim blogu (czytamrecenzuje.pl) opowiada o literaturze faktu - znaleźć tam można kilka materiałów o Izbicy.
19 maja o godz. 19:30 jest planowane spotkanie on-line z Rafałem Hetmanem odnośnie książki „Izbica, Izbica”. Transmisja odbędzie się na facebookowych profilach Wydawnictwa Czarne i Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Na koniec kwietnia były planowane też spotkania z czytelnikami w Gminnej Bibliotece Publicznej w Izbicy oraz w Powiatowej Bibliotece Publicznej w Krasnymstawie, niestety na chwilę obecną zostały odwołane.
Napisz komentarz
Komentarze